مروری بر تب هموراژیک کریمه- کنگو

تب هموراژیک کریمه-کنگو بیماری ویروسی حاد تب دار و خونریزی دهنده ای است که از طریق گزش کنه، تماس مستقیم با خون یا ترشحات بیمار و لاشه حیوان آلوده، به فرد سالم منتقل می شود. این بیماری اولین بار در سالهای 45-1944 باعث ابتلای بیش از 200 نفر در منطقه کریمه واقع در اوکراین (اتحاد جماهیر شوروی سابق) شد. سپس در سال ۱۹۶۹ مشخص شد عامل ایجاد کننده بیماری فوق مشابه همان است که در سال ۱۹۵۶ در کنگو مشاهده گردیده است. از اینرو، تشابه عامل بیماری باعث اسم فعلی (تب هموراژیک کریمه-کنگو) شد. این ویروس در انسان بیماری شدیدی همراه با مرگ و میر 70-30% ایجاد می کند و شیوع بیمارستانی آن نیز گزارش شده است. ویروس crimean-congo hemorrhagic fever (cchf) به وسیله کنه ای از جنس هیالوما منتقل می شود. مخزن اصلی ویروس در طبیعت کنه ها می باشند؛ ولی گاو، گوسفند، بز، خرگوش، گورخر، بوفالو، کرگدن و زرافه نیز به عنوان مخزن مطرح می باشند. بیماری در حیوانات بدون علامت است و گاه با یک بیماری تب دار چند روزه تمام می شود. در فرم شدید ممکن است موجب سقط جنین در گاو شود. ویروس در حیوانات نشخوارکننده اهلی مثل گاو، گوسفند و بز به مدت یک هفته پس از آلودگی و عفونت باقی می ماند. این بیماری از بیشتر مناطق صحرایی آفریقا، اروپای شرقی، چین،کشورهای آسیای میانه و خاور میانه گزارش شده است. بیماری در فصول گرم سال (زمان رشد و تکثیر کنه ها) شیوع پیدا می کند. مواردی در بین اعضای خانواده بیمار و پرسنل پزشکی بعد از آلودگی با خون یا ترشحات بیمار رخ داده است. پرندگان به بیماری مقاومند اما می توانند با پخش کنه های آلوده باعث بروز اپیدمی شوند. دوره کمون بیماری به طور متوسط ۴ روز و حداکثر ۱۳ روز می باشد. معمولاً تا روز چهارم بیماری علائمی مانند تب، سردرد، احساس سرما، خستگی، درد عضلانی، پرخونی صورت، پرخونی ملتحمه و چشم، استفراغ و دردهای منتشر شکم مشاهده می شود. علائم خونریزی از روز چهارم شروع می شود که به صورت پتشی در مخاط دهان و پوست، خونریزی از لثه ها، بینی، معده، روده و رحم و زیر پوست بخصوص در ناحیه ساق پا و ساعد می باشد. مرگ بیمار ناشی از شوک به دنبال خونریزی شدید، عفونت منتشر و اختلال انعقادی داخل عروقی پیش رونده است. اساس درمان حمایتی و شامل تنظیم آب و الکترولیت و درمان اختلال انعقادی پیش رونده است. در دهه اخیر با پیدایش اپیدمی جدید، تأثیر ریباویرین در درمان بیماری ثابت شده است. شروع هر چه سریعتر این دارو باعث افزایش پاسخ به درمان شده و میزان مرگ و میر را در منطقه جنوب شرق کشور از 22% به 3% کاهش داده است. همچنین استفاده از انترفرون و ایمونوگلوبولین وریدی در بیماران بد حال پیشنهاد می شود ولی نتایج آن هنوز در دست بررسی است. با توجه به افزایش موارد بیماری در ماههای اخیر در کشور، هدف ما مروری بر علایم، پیشگیری و درمان این بیماری است.